نحوه استفاده از فایل XML
XML مخفف زبان نشانه‌گذاری قابل توسعه است و به‌منظور حاشیه‌نویسی، توسعه‌ی وب، توسعه‌ی برنامه و موارد دیگر به پیشه می‌رود.
XML مخفف زبان نشانه‌گذاری قابل توسعه است. هدف این زبان، توصیف و سازمان‌دهی داده‌ها روی اینترنت، اپلیکیشن‌های موبایل و بسیاری از موارد سایر است؛ ولی XML چگونه پیشه می‌کند و چه کاربردهایی دارد؟
زبان نشانه‌گذاری چیست؟
زبان‌های نشانه‌گذاری برای حاشیه‌نویسی متون یا اضافه کردن اطلاعات به شغل می‌روند. حاشیه‌نویسی‌ها از دید کاربر نهایی نهان می‌مانند. ماشین (مرورگر) این یادداشت‌ها را قبل از پردازش می‌خواند و متن را به‌صورت دستورها نشانه‌گذاری نمایش می‌دهد. طبق تعریف ویکی‌پدیا:
ایده‌ی این اصطلاح برگرفته از نشانه‌گذاری نسخه‌های کاغذی مثل دستورالعمل‌های بازنگری ویراستارها است که معمولا با خودکار آبی روی نسخه‌ی نویسندگان نوشته می‌شوند. در رسانه‌های دیجیتال، تگ‌ها جایگزین یادداشت‌های دستوری آبی شده‌اند، این تگ‌ها بخش‌های مختلف سند را پرتو می‌دهند.
HTML (زبان نشانه‌گذاری ابَرمتن)، یک نمونه‌ی شناخته‌شده از زبان نشانه‌گذاری است. بااینکه HTML (و دیگر زبان‌های برنامه‌نویسی) نما وب‌سایت را تعریف می‌کند، اما هرگز ردپایی از کد در آن‌ها نگریستن نمی‌کنید. تنها چیزی که می‌بینید، تفسیر مرورگر است. برای مثال، فقط می‌توانید فرمت‌دهی متنی یا عکس ها تعبیه‌شده را ببینید.
XML چگونه شغل می‌کند؟
XML یک گونه زبان نشانه‌گذاری متا است که برای اینترنت گسترش داده شده است. XML ازاین‌رو یک زبان متا است که می‌توان از آن برای توصیف و تعریف زبان‌های نشانه‌گذاری سایر استفاده کرد. XML نسخه‌ی ساده‌شده‌ای از SGML (زبان نشانه‌گذاری تعمیم‌یافته‌ی استاندارد)، مادر زبان‌های نشانه‌گذاری است.
XML قابل گسترش است و کاربرها می‌توانند بلوک‌های سازنده و تگ‌های جدید را برای آن تعریف کنند. کاربر با اضافه کردن بلوک‌های سازنده می‌تواند XML را با نیازهای خویش تطبیق دهد. با مثال‌های HTML و CSS بهتر می‌توانید عملکرد XML را فهم کنید.
ارتباط XML با HTML
XML همانند HTML است اما از آنجا که کاربرها می‌توانند بلوک‌های سازنده‌ی خود را اضافه کنند، نرمش آن اغلب است. یکتا از تفاوت‌های کلیدی بین HTML و XML این است که HTML ظاهر داده‌ها را تعریف می‌کند درحالی‌که XML چیستی داده‌ها را توصیف می‌کند. به همین انگیزه XML نمی‌تواند تعویض برای HTML باشد، بلکه صرفا می‌تواند آن را توسعه دهد.
XML برای توصیف داده‌ها به DTD (تعریف نوع سند) وابسته است. DTD دیکشنری ماشین است و ماشین ازطریق این دیکشنری می‌تواند زبان نشانه‌گذاری را تفسیر کند؛ بنابراین، هر سند باید با تعریف گونه DTD آغاز شود. HTML از همین ریشه-بن-بیخ تبعیت می‌کند. کدی که در بسیاری از وب‌سایت‌ها می‌بینید، مانند کد ذیل است:
<!doctype html public "-//w3c//DTD html 4.0//en">
در این مثال، DTD همان html 4.0 است. مرورگر هرکدام از دستورها را با DTD خود مقایسه می‌کند و وظیفه‌ی هر اجازه را مشخص می‌کند. به همین ترتیب است که فرمان <b> به متن برجسته و فرمان <u> به متن زیرخط دار تفسیر می‌شود.
CSS چگونه مشکل HTML را حل می‌کند؟
مشکل HTML گردآور دستورهای ایستای آن هستند. برای تعریف مشخصه، به تایپ این دستورها بیچارگی دارید؛ و برای هر بار تعریف باید آن‌ها را مجددا وارد کنید. بااینکه دستورها HTML سرراست هستند و یادگیری آن‌ها هم ساده است، ولی انعطاف کمی دارند.
برای مثال، فرض کنید بخواهید اندازه یا رنگ هدری را که چندین مرتبه در سایت خویش از آن بهره‌گیری کرده‌اید، تغییر دهید. قطعا وارد کردن دستورهای تکراری همانند تغییر اندازه و رنگ برای هر بار تکرار هدر، کسل‌کننده خواهد بود.
در طراحی وب، CSS (صفحات آبشاری و پشت سرهم)، سخت ویرایش خسته‌کننده‌ی اسناد HTML را برطرف کرده است. در CSS به‌راحتی می‌توانید مشخصه‌ی H1 را به هدر وب‌سایت خویش اضافه کنید و در style sheet هم ظاهر آن را تعریف کنید؛ و برای تغییر نما هدر، تنها یک بار تغییر آن کافی است.
XML چگونه داده‌ها را کنترل می‌کند؟
XML وظیفه‌ی سازمان‌دهی و تعریف داده‌ها را برعهده دارد. XML با مشخصه‌هایی مشابه اندازه و رنگ سروکاری ندارد. بلوک‌های سازنده‌ی آن مانند تگ‌های HTML پیوسته با CSS هستند. تعریف عنوان، هدر، متن و سایر عناصر متن در XML ساده است و وظیفه‌ی تفسیر را بر دوش ماشین قرار می‌دهد.
کاربردهای XML
امروزه در سطح وسیعی از XML کاربرد می‌شود. برنامه‌ها و دستگاه‌های گوناگون متعلق به برای کنترل، سازمان‌دهی، ذخیره‌سازی، انتقال و نمایش داده‌ها بهره‌گیری می‌کنند. برای مثال، XML در سطح وسیعی در مبادله‌های داده‌ای B2B استعمال دارد. XML با فرمت فایل‌های آفیس از دسته فایل‌های Microsoft Office و Google Docs هم سازگار است.
روش باز کردن فایل XML
همان‌طور که قبلا هم گفته شد، XML داده‌ها را به فرمت متنی ساده ذخیره می‌کند. به همین دلیل می‌توان فایل‌های XML را با برنامه‌های انبوه مفتوح کرد. روی فایل XML کلیک کنید، Open with را از منو گزینش کنید و سپس برنامه‌ی موردنظر را گزینش کنید. می‌توانید هر کدام از برنامه‌های پایین را امتحان کنید:
- Notepad ویندوز یا دیگر ویرایشگرهای متنی
- ++Notepad
- انواع مرورگرهای وب
می‌توانید از نمایشگر آنلاین XML مشابه نمایشگر Code Beautify هم استفاده کنید. با هر کدام از برنامه‌های فوق می‌توانید فایل XML را باز کنید ولی مزیت ++Notepad و نمایشگرهای اختصاصی XML یا ویرایشگرها، تگ‌های رنگی XML است و به این چهره تفکیک داده‌ها آسان‌تر می‌شود. با‌این‌حال، این برنامه‌های نمی‌توانند کد XML را اجرا کنند.